Nie tylko od święta - zasiłek macierzyński dla mamy

Zasiłek macierzyński przysługuje z tytułu urodzenia dziecka, ale też przyjęcia na wychowanie dziecka do lat 7 ( do 10 lat, jeśli otrzymało decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego). Prawo do zasiłku macierzyńskiego mają osoby, które podlegają ubezpieczeniom społecznym, w tym ubezpieczeniu chorobowemu.

- Przypominam, że ubezpieczenie chorobowe jest obowiązkowe dla osób zatrudnionych na umowę o pracę, natomiast w przypadku zleceniobiorców czy osób prowadzących własne firmy - ubezpieczenie to jest dobrowolne.  Podleganie ubezpieczeniu chorobowemu to nie tylko możliwość korzystania z zasiłku macierzyńskiego, ale także innych świadczeń, jak zasiłek chorobowy czy świadczenie rehabilitacyjne w przypadku własnej choroby, bądź też zasiłek opiekuńczy - kiedy musimy zaopiekować się bliską nam osobą, która wymaga opieki – mówi Anna Ilukiewicz, regionalny rzecznik prasowy ZUS województwa warmińsko-mazurskiego.

Kiedy zasiłek macierzyński trwa dłużej?

Zasiłek macierzyński wypłacany jest za okres urlopu macierzyńskiego albo urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego i urlopu rodzicielskiego. Kobieta, która urodzi jedno dziecko przy jednym porodzie lub przyjmie jedno dziecko na wychowanie do lat 7 (ewentualnie do lat 10 - jeśli dziecko otrzymało decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego) świadczenie będzie miała wypłacane przez 52 tygodnie. Jeżeli mama urodziła bliźniaki lub trojaczki, to wówczas okres pobierania zasiłku macierzyńskiego wydłuża się o kilkanaście tygodni. W przypadku urodzenia bliźniaków okres pobierania zasiłku macierzyńskiego to maksymalnie 65 tygodni, przy trojaczkach to już 67 tygodni. Przy większej liczbie dzieci - okres zasiłku wydłuża się i maksymalnie może trwać do 71 tygodni.

Co ważne przepisy pozwalają na to, by  część zasiłku (do 16 tygodni) zostawić na później i wykorzystać go do końca roku kalendarzowego, w którym dziecko skończy 6 lat. Tę część rodzice mogą podzielić na maksymalnie dwa okresy – np. po 8 tygodni.

- Zasiłek macierzyński mogą pobierać również ojcowie dziecka, jednak z naszych statystyk wynika, że w większości z tego świadczenia korzystają kobiety - informuje rzeczniczka.

Jaka płaca taki zasiłek

- Wysokość zasiłku uzależniona jest od podstawy, od której odprowadzane są składki, czyli najczęściej od osiąganego wynagrodzenia. Im to wynagrodzenie wyższe, tym wyższe są odprowadzane składki, a w konsekwencji wyższe świadczenie dla rodziców maluszków. Wpływ na wysokość pobieranego świadczenia ma nasze średnie wynagrodzenie z ostatnich 12 miesięcy - mówi Anna Ilukiewicz, regionalny rzecznik prasowy ZUS województwa warmińsko-mazurskiego.

W przypadku kobiet prowadzących własną działalność gospodarczą i podlegających dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu wysokość zasiłku jest ustalana na podstawie miesięcznego przychodu za okres 12 miesięcy kalendarzowych przed porodem. Składka ta jest dobrowolna. Jednak w tym przypadku przepisy zawierają limit: maksymalna wysokość podstawy składek na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe wynosi  250% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego.

100% czy 60%?

Zasada jest taka: za okres urlopu macierzyńskiego 20 tyg. (przy urodzeniu jednego dziecka przy jednym porodzie) i 6 tygodni urlopu rodzicielskiego (przy urodzeniu jednego dziecka przy jednym porodzie) zasiłek macierzyński wynosi 100 proc. podstawy wymiaru. Za pozostałe 26 tyg. urlopu rodzicielskiego - 60 proc. podstawy wymiaru. Rodzice mogą jednak zdecydować, czy chcą otrzymywać zasiłek macierzyński w takiej samej wysokości za okres, który odpowiada urlopowi macierzyńskiemu (urlopowi na warunkach urlopu macierzyńskiego) i urlopowi rodzicielskiemu. Będzie on wtedy wynosił 80% podstawy wymiaru, czyli przeciętnego wynagrodzenia lub przychodu za ostatnie 12 miesięcy. Wystarczy, że w ciągu 21 dni od porodu lub przyjęcia dziecka na wychowanie złożą wniosek o zasiłek macierzyński za cały okres urlopu macierzyńskiego (urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego) i rodzicielskiego.

Tylko dla ojców

Ubezpieczony ojciec wychowujący dziecko ma prawo do zasiłku macierzyńskiego przez okres ustalony jako okres urlopu ojcowskiego w wymiarze do 2 tygodni, nie dłużej jednak niż do ukończenia przez dziecko 24 miesięcy życia. Urlop ojcowski oraz zasiłek macierzyński za okres tego urlopu może zostać wykorzystany jednorazowo albo w nie więcej niż 2 częściach, z których kolejna nie musi przypadać bezpośrednio po poprzedniej części urlopu ojcowskiego. Żadna z części urlopu ojcowskiego nie może być krótsza niż tydzień.

­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­

­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­

Anna Ilukiewicz

Regionalny Rzecznik Prasowy ZUS 

województwa warmińsko-mazurskiego