Narodowy Dzień Pamięci Polaków ratujących Żydów

Dziś, o godz. 17.00 odbędzie się internetowa premiera filmu Roberta Kaczmarka „Paszporty Paragwaju”. Film będzie można obejrzeć na stronie głównej IPN, w serwisach społecznościowych Instytutu (IPNtv w serwisie youtube oraz na profilu IPN na Facebooku).

Film w reżyserii Roberta Kaczmarka został wyprodukowany przez Instytut Pamięci Narodowej w 2018 r. Jego kinowa premiera odbyła się 30 stycznia 2019 r. Film dotknął bardzo ważnego, mało znanego szerszemu odbiorcy wątku historii Polski, jakim była działalność grupy posła Aleksandra Ładosia na rzecz ratowania Żydów.

Wystawa poświęcona Polakom ratującym Żydów została przygotowana przez Oddziałowe Biuro Edukacji Narodowej Instytutu Pamięci Narodowej w Rzeszowie. Można ją też wypożyczać. Dysponują nią oddziały IPN na terenie całego kraju.

Wykorzystane na wystawie zdjęcia pochodzą z Muzeum Polaków Ratujących Żydów podczas II Wojny Światowej im. Rodziny Ulmów w Markowej, Instytutu Pamięci Narodowej, Muzeum w Przeworsku, Muzeum Historycznego Miasta Krakowa, Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN w Warszawie, Narodowego Archiwum Cyfrowego, Archiwum Państwowego w Krakowie, Żydowskiego Instytutu Historycznego w Warszawie, Wikimedia Commons oraz prywatnych zbiorów Ludwika Majkuta, Mateusza Szpytmy, Krystyny Esteves, ze zbiorów rodziny Lipińskich, Igora Witowicza, ks. Piotra Walendzika,  Leona Chameidesa, Jerzego Bandera, Marii Urbanowicz, Grzegorza Łubczyka i z publikacji Grzegorza Górnego.

Strona internetowa poświęcona Polakom ratującym Żydów. Stawia sobie za cel upamiętnienie tych wszystkich obywateli II RP, którzy w czasie II wojny światowej byli represjonowani przez okupanta niemieckiego za pomoc eksterminowanej ludności żydowskiej. Nie zapomina także o innych pomagających – przede wszystkim tych uhonorowanych za swe zasługi.

Poczta Polska również włączyła się w obchody Narodowego Dnia Pamięci Polaków ratujących Żydów i wprowadza dziś do obiegu znaczek, kopertę FDC oraz datownik emisji „Polacy ratujący Żydów”. Znaczek przygotowany został we współpracy z Instytutem Pamięci Narodowej. To kontynuacja serii zapoczątkowanej w 2019 r. znaczkiem poświęconym rodzinie Ulmów.

W tym roku emisja przedstawia polskich dyplomatów. Ich przedstawicielem wybrany został Edward Raczyński. Znaczek o nominale 3,30 zł, projektu Jarosława Ochendzana, zostanie wydany w nakładzie 120 tys. sztuk.

Na kopercie FDC przedstawiono pierwszą stronę „Noty Raczyńskiego do rządów Narodów Zjednoczonych” z 10 grudnia 1942 r., która dotyczy masowej eksterminacji Żydów w okupowanej przez Niemców Polsce. Na datowniku umieszczono nazwę emisji, datę obiegu i urząd wprowadzenia, tzn. 24.03.2020 Warszawa 1.

Więcej działań IPN dotyczących rocznicy można znaleźć na stronie internetowej instytutu: www.ipn.gov.pl.

24 marca – tego dnia mija 76 lat od zamordowania przez Niemców bohaterskiej rodziny Ulmów z Podkarpacia oraz ukrywanych przez nich Żydów z rodzin Goldmanów, Didnerów i Gruenfeldów.

Dzień ten ustanowiono – jak zapisano w ustawie – „w hołdzie Obywatelom Polskim – bohaterom, którzy w akcie heroicznej odwagi, niebywałego męstwa, współczucia i solidarności międzyludzkiej, wierni najwyższym wartościom etycznym, nakazom chrześcijańskiego miłosierdzia oraz etosowi suwerennej Rzeczypospolitej Polskiej, ratowali swoich żydowskich bliźnich od Zagłady zaplanowanej i realizowanej przez niemieckich okupantów”.

Święto jest wyrazem czci dla wszystkich Polaków, którzy, okazując miłosierdzie i współczucie, pomagali Żydom systematycznie mordowanym przez niemieckich oprawców.

Departament informacji Promocji
Ministerstwo Edukacji Narodowej